Γράφει ο Μανώλης Καλατζής
Η παραλία Nissi Beach, που αποτιμάται στα 25 εκατομμύρια στερλίνες και θεωρείται η δεύτερη ακριβότερη στον κόσμο – Το περιστατικό με τον ξυλοδαρμό του Αιγύπτιου πολυεκατομμυριούχου Naguib Sawiris – Τα όργια των Βρετανών τουριστών, η άγρια δολοφονία του Φάνου Καλοψιδιώτη και το όνειρο των Κύπριων να αποκτήσουν ένα διαμέρισμα στην Αγία Νάπα
Αν, όπως έγραφε ο Γιώργος Σεφέρης, περιηγούμενος τη Κύπρο, «τα αηδόνια δεν σ’ αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες», το σίγουρο είναι πως στη σημερινή Κύπρο, αυτό που σίγουρα δεν θα σε αφήσει αν κοιμηθείς δεν είναι τα αηδόνια. Είναι οι ξέφρενοι – έως παρεξηγήσεως – ρυθμοί της Αγίας Νάπας, σε μια περιοχή στα νοτιοανατολικά του νησιού, που με δυσκολία θα εντόπιζε κάποιος στον χάρτη, έως και το 1974. Το ψαροχώρι, με τους λιγοστούς κατοίκους έχει πλέον μεταμορφωθεί σε μια πόλη με εκατομμύρια τουρίστες, η οποία φιγουράρει μεταξύ των κορυφαίων τουριστικών προορισμών παγκοσμίως. Η Αγία Νάπα, μια ανάσα από την «πόλη φάντασμα», την Αμμόχωστο, κλείνει πλέον το μάτι σε μεγάλα deals που δημιουργούν άλλου είδους συνθήκες ανάπτυξης, μετατρέποντας τη γη σε χρυσάφι και τις παραλίες της σε κεφάλαιο με υψηλές αποδόσεις.
Πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες, έργα πολλών εκατομμυρίων και προοπτικές επενδύσεων που υπερβαίνουν την παραδοσιακή έννοια του τουρισμού, κάνουν τη σύγχρονη Αγία Νάπα, κέντρο της «βαριάς βιομηχανίας» της Κύπρου, όχι όμως χωρίς ανταγωνισμό. Βεβαίως οι τουρίστες και οι επενδυτές δεν ξενυχτούν με την έγνοια της εκκρεμότητας του κυπριακού, αλλά δεν παύει να αποτελεί μια σημαντική παράμετρο, που σχετίζεται κυρίως με την «ανάσταση» της Αμμοχώστου, η οποία σε περίπτωση που αποκτήσει και πάλι ζωή, θα στρέψει του προβολείς επάνω της. Οι πρώτοι κάτοικοι της Αγίας Νάπας, δεν θα μπορούσαν καν να διανοηθούν ότι η προσπάθεια τους να επιβιώσουν από την πανώλη, θα εξελισσόταν μέσα στα λίγα τελευταία χρόνια σε αυτό που είναι σήμερα η περιοχή φλερτάρει με τον κοσμοπολιτισμό και ενίοτε με το κιτς, που έγινε μέρος της «ταυτότητας» της.
Μαρίνα «ναυαρχίδα»
Οι βάρκες και τα ψαροκάικα, που ισορροπούν στις κορυφές των κυμάτων της ήρεμης θάλασσας στο λιμανάκι της Αγίας Νάπας, φιλοδοξούν να γίνουν σύντομα πολυτελείς θαλαμηγοί, πλάι σε επαύλεις, με υψηλών προδιαγραφών παροχές, οι οποίες ήδη προσφέρονται σε επίδοξους ιδιοκτήτες που αναζητούν μια καλή επένδυση, που τις περισσότερες φορές συνδέεται και με την απόκτηση ενός ευρωπαϊκού διαβατηρίου, που ανοίγει πόρτες επιχειρηματικής δραστηριοποίησης σε άλλες 26 χώρες. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις στο τομέα των κατασκευών, η οποία αγγίζει τα 300 εκατομμύρια ευρώ. Η επένδυση γίνεται από κοινοπραξία με μεγαλομέτοχο τον Αιγύπτιο επιχειρηματία Naguib Sawiris και την κυπριακή εταιρεία Καραμοντάνη. Αν και ακόμα το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουν προπωληθείσχεδόν όλα τα διαμερίσματα του ενός εκ των δύο πύργων που θα δεσπόζουν της μαρίνας. Πρόκειται για Ρώσους, Κινέζους, Λιβανέζους, Αιγύπτιους και άλλους αγοραστές από διάφορες χώρες, ενώ οι Κύπριοι που επενδύουν με αγορά ακινήτου στη μαρίνα ανέρχονται στο 30%. Οι πελάτες που αγοράζουν διαμερίσματα ή επαύλεις πριν ολοκληρωθεί το έργο τυγχάνουν κάποιων εκπτώσεων, καθώς το ρίσκο της επένδυσης τους είναι μεγαλύτερο.
Η μαρίνα της Αγίας Νάπας, στοχεύει κυρίως στη προσέλκυση επενδυτών που δεν επιθυμούν αποκλειστικά την απόκτηση ενός ευρωπαϊκού διαβατηρίου. Αξιοποιώντας τη φήμη της Αγίας Νάπας, μία από τις πλέον γνωστές παραλίες παγκοσμίως και τη θέση της μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, φιλοδοξεί να μετατραπεί σε κύριο και όχι παράπλευρο προορισμό της περιοχής, καθώς θα λειτουργεί σχεδόν αυτόνομα, ως μια μικρή κοινότητα.Η πρώτη φάση του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί ο καλοκαίρι του 2019 και το σύνολο το 2021. Η εταιρεία που κατασκευάζει τη μαρίνα θα τη διαχειρίζεται για 50 χρόνια και στη συνέχεια το έργο θα περάσει στη κυριότητα του κράτους, το οποίο έχει διαθέσει τον χώρο. Ένα μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεων βρίσκεται εντός της θάλασσας με επιχωματώσεις που δημιούργησαν επέκταση.
Η μαρίνα θα μπορεί να φιλοξενήσει 600 σκάφη, μήκους ως και 75 μέτρων εκ τω οποίων τα 400 θα βρίσκονται στη θάλασσα και τα υπόλοιπα 200 σε ειδικό αποθηκευτικό χώρο, όπου θα γίνεται και συντήρηση (Dry Stack).Θα διαθέτει καταστήματα, εστιατόρια, τελωνείο, αστυνομικό σταθμό, υγειονομικό κέντρο και άλλες υπηρεσίες που θα καλύπτουν τις ανάγκες των κατοίκων, κάποιοι εκ των οποίων σκοπεύουν να διαμείνουν μόνιμα, καθώς η απόσταση από το διεθνές αεροδρόμιο Λάρνακας και το καλό οδικό δίκτυο, προσφέρει πλεονεκτήματα.Οι δύο πύργοι ύψους 115 μέτρων, 26 και 25 ορόφων θα διαθέτουν αντιστοίχως 10 και 90 διαμερίσματα, με ένα έως 4 υπνοδωμάτια.
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός προβλέπει ότι όλα τα διαμερίσματα θα διαθέτουν θέα δείτε προς τη θάλασσα είτε προς τη μαρίνα είτε και προς τις δύο κατευθύνσεις. Σε φάση κατασκευής βρίσκονται κα 29 επαύλεις, εκ των οποίων οι 12 θα βρίσκονται σε τεχνητό νησί με δικό τους χώρο για ελλιμενισμό σκάφους. Οι τιμέςγια τα διαμερίσματα ξεκινούν από τις 600.000 ευρώ και για τις επαύλεις από τα 4,5 εκατομμύρια ευρώ. Οι ιδιοκτήτες θα έχουν τη κυριότητα για 125 χρόνια με δικαίωμα των κληρονόμων να ανανεώσουν τη σύμβαση.
Ξυλοφόρτωσαν και τον επενδυτή
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2016 μετά την κατάθεση του θεμέλιου λίθου στη μαρίνα της Αγίας Νάπας, ο Αιγύπτιος επενδυτής Naguib Sawiris, πήγε με συνεργάτες του σε νυχτερινό κέντρο για να διασκεδάσει. Ένας από τους συνεργάτες του ανέβηκε σε ένα τραπέζι να χορέψει με αποτέλεσμα να παρέμβουν τα γκαρσόνια για να τον κατεβάσουν. Σε δευτερόλεπτα ξέσπασε καυγάς με τον Αιγύπτιο πολυεκατομμυριούχο να σέρνεται στο έδαφος δεχόμενος κλωτσιές από μπράβους του κέντρου. Ο ίδιος κατέληξε στο νοσοκομείο και τέσσερις υπάλληλοι του νυχτερινού κέντρου στο δικαστήριο. Στον καβγά χάθηκε και ένα πανάκριβο ρολόι το οποίο «αγνοείται».
Ακριβό όνειρο
Η απόκτηση ενός διαμερίσματος στην Αγία Νάπα και στην ευρύτερη περιοχή (Πρωταράς), δεν είναι άπιαστο όνειρο ως προς την τιμή, αλλά ως προς τη διαθεσιμότητα. Είναι λίγες οι διαθέσιμες επιλογές με τις τιμές των διαμερισμάτων να κυμαίνονται κατά μέσο όρο πέριξ των 200.000 ευρώ. Στο κέντρο της Αγίας Νάπας οι ντόπιοι ιδιοκτήτες αξιοποιούν τις περιουσίες τους κυρίως με την ενοικίαση δωματίων ή καταστημάτων. Τα σπίτια, απαιτούν αγοραστές με υψηλό βαλάντιο καθώς τα νεόδμητα πωλούνται περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ. Βεβαίως οι τιμές για αγορά ακινήτου στην Αγία Νάπα είναι σχετικές αφού εξαρτώνται από την περιοχή, από την πρόσβαση στη θάλασσα, την παλαιότητα και βεβαίως το μέγεθος και τη κατασκευή. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μια νεόδμητης βίλας περίπου 600 τετραγωνικών μέτρων σε οικόπεδο 1100 τετραγωνικών μέτρων με πέντε υπνοδωμάτια, η οποία πωλείται περίπου 8 εκατομμύρια ευρώ.
Οι αγοραστές ακινήτων είναι κυρίως Κύπριοι που επιλέγουν την περιοχή για εξοχική κατοικία, αφού απέχει περίπου μόλις μία ώρα από τη Λευκωσία. Ωστόσο υπάρχουν και αρκετοί ξένοι, Βρετανοί, Ρώσοι, Λιβανέζοι, οι οποίοι έχουν αποκτήσει ακίνητα στην Αγία Νάπα, διαμένοντας ή ενοικιάζοντας τα σε άλλους ξένους επισκέπτες. Τα καλοκαίρια που η Αγία Νάπα βουλιάζει στον κόσμο, είναι δυσεύρετα και ιδιαιτέρως ακριβά και τα ενοίκια σε σπίτια και διαμερίσματα. Μπορεί κάποιος να εξασφαλίσει διανυκτέρευση σε εα κρεβάτι ξενώνα με 10 ευρώ ή σε πολυτελή βίλα με 1500 ευρώ. Στα ξενοδοχεία τα πράγματα είναι διαφορετικά καθώς τα δωμάτια εξασφαλίζονται από μεγάλες τουριστικές εταιρείες οι οποίες προσφέρουνταξιδιωτικά πακέτα τα οποία θεωρούνται ως η πλέον συμφέρουσα λύση αφού περιλαμβάνουν αεροπορικόεισιτήριο, γεύματα και άλλες παροχές. Σε κάποιες περιπτώσεις το πακέτο περιλαμβάνει εκδρομές, μικρές κρουαζιέρες με πάρτι και ποτά αλλά και περιήγηση σε όλα τα νυκτερινά κέντρα της Αγίας Νάπας. Αν κάποιος επιλέξει την αυτόνομη διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο τότε θα πρέπει να είναι έτοιμος να διαθέσει έως και 350 ευρώ το βράδυ.
Η παραλία των 25 εκατ. στερλινών
Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κάποιος ότι η Αγία Νάπα Νάπα, είναι «χτισμένη» πάνω στη παραλία της. Και όταν μιλάμε για παραλία, μιλάμε πρωτίστως για τη Nissi Beach, η αξία της οποίας, σύμφωνα με τη διεθνή τουριστική ιστοσελίδα Canvas Holidays, εκτιμάται στα 25 εκατομμύρια στερλίνες και έρχεται δεύτερη παγκοσμίως μετά την παραλία WaikikiBeach της Χονολολού. H αξία της παραλίας «Nissi Beach» σύμφωνα με την ίδια ιστοσελίδα είναι υπερδιπλάσια από την αμέσως επόμενη παραλία που βρίσκεται στη λίστα, την Praia Dona Ana της Πορτογαλίας που εκτιμάται στα 11 εκατομμύρια στερλίνες. Nissi Beach σημαίνει άμμος σε έκταση 500 μέτρων και πλάτος 45 μέτρων με κάθε εκατοστό κατειλημμένο από κρεβατάκια, ομπρέλες, πετσέτες και μαυρισμένα κορμιά που μεταφέρουν τους ρυθμούς της νυχτερινής κραιπάλης στα παραθαλάσσια μπαράκια. Εκκωφαντική μουσική και πανάκριβες παροχές, με ένα μπουκάλι νερό των 50 ml να πουλιέται ακόμα και 3 ευρώ ενώ τιμή του φραπέ να αγγίζει σε κάποιες περιπτώσεις και τα 5 ευρώ. Και επειδή η Nissi Beach δεν τους χωράει όλους, οι εναλλακτικές επιλογές είναι οι υπόλοιπες παραλίες που διαθέτουν Γαλάζιες Σημαίες («Κόννος», «Λιμνάρα», «Αμμος του Καμπούρη», «Γλυκύ Νερό», «Πανταχού», «Λούκκος του Μάντη», «Κατσαρκά», «Περνέρα», «Βαθκειά Γωνιά», «Λάντα», «Μακρόνησος», «Αγία Θέκλα»).
Όργια και κιτς
Η Αγία Νάπα θα μπορούσε επίσης να χαρακτηριστεί και ως η πόλη της «ακολασίας» καθώς συχνά απασχολεί τον τοπικό και τον διεθνή τύπο για τις ξέφρενες νύχτες της. «Πρωταγωνιστές» συνήθως οι Βρετανοί οι οποίοι μετά από λίγα ποτά αμφιβόλου ποιότητας, εγκαταλείπουν κάθε αναστολή. Διαγωνισμοί στοματικού sex υπό τους ήχους των χειροκροτημάτων των θαμώνων των νυχτερινών κέντρων και φωνές που καλύπτουν ακόμα και τον ήχο της μουσικής που παίζουν στη διαπασών, διάσημοι dj’sπου συνδυάζουν λιγοήμερες χλιδάτες διακοπές με «αρπαχτές» στα νυχτερινά κέντρα. Το πανηγύρι τελειώνει το πρωί όταν πια χαράζει και στους δρόμους έχουν απομείνει μαζί με τα σκουπίδια και κάποιοι εξαντλημένοι από το ποτό τουρίστες. Όσοι καταφέρνουν να ξυπνήσουν μπορούν να συνεχίσουν την διασκέδαση είτε στις παραλίες είτε στα τουριστικά πλοία που κάνουν μικρές κρουαζιέρες με ποτό και μουσική, μετατρέποντας τη μέρα σε νύχτα.
Η ίδια η Αγία Νάπα, έχει μετατραπεί σε μια πόλη που δείχνει να αναζητεί ταυτότητα η οποία είναι απροσδιόριστη. Σε αυτό έχει συμβάλλει τα μέγιστα η δημοτική αρχή, η οποία εφαρμόζει «ευφάνταστες» ιδέες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν και την περιγραφή του «κιτς». Λίγο L.A με την «Πλατεία των διασημοτήτων», σε μια κακή αντιγραφή της «Λεωφόρου της Δόξας». Στην Αγία Νάπα έχουν αποκτήσει τα δικά τους αστέρια, ο Γιώργος Μαζωνάκης, ο Μάριος Φραγκούλης, ο Παντελής Παντελίδης και όποιος τέλος πάντων πέρασε από τον Δήμο και είναι περισσότερο γνωστός από τους απλούς τουρίστες. Αλλά και οι τουρίστες δεν μένουν παραπονεμένοι. Αν κάποιοι επισκεφθούν την Αγία Νάπα αρκετές φορές «κινδυνεύουν» να ανακηρυχθούν «Πρέσβεις Τουρισμού» από τον δήμαρχο της πόλης, ο οποίος πραγματοποιεί σχεδόν καθημερινώς τελετές ανακήρυξης νέων πρέσβεων.
Αν δεν τα καταφέρει κάποιος να κλειδώσει τον έρωτα του στη διάσημη Pont Des Arts, στο Σηκουάνα, τότε η Αγία Νάπα του δίνει την ευκαιρία με τη «Γέφυρα των ερωτευμένων» που έστησε ο δήμος για να βάζουν λουκέτα, όπως στο Παρίσι. Μία φτηνή ξύλινη κατασκευή ανάμεσα σε βράχια και η Αγία Νάπα έγινε Παρίσι! Παρόμοιας «αισθητικής» και τα πάρκα κάκτων και γλυπτών που «κοσμούν» την Αγία Νάπα η οποία έχει και το δικό της γλυπτό με μια υπερμεγέθη σκαλισμένη πέτρα στη πλατεία τηςμε μια καρδιά και «I love Ayia Napa». Πάντως είναι μια πόλη ου δεν σε αφήνει να πλήξεις καθώς έχει καταστεί κυνηγός ρεκόρ Γκίνες, με το μεγαλύτερο ζεϊμπέκικο, τον μεγαλύτερο παραδοσιακό χορό σούστα και άλλες «πρωτοτυπίες» που θεωρούνται ως τουριστική διαφήμιση.
Οι ματωμένες νύχτες
Ο τουρισμός, τα νυχτερινά κέντρα και το κυνήγι του χρήματος δεν αφορούν μόνο, αυτό που έχουμε μάθει να ονομάζουμε «υγιή επιχειρηματικότητα» και ανταγωνισμό. Η Αγία Νάπα εδώ και χρόνια είναι εμπόλεμη ζώνη με ομάδες του υποκόσμου να διεκδικούν μέρος των κερδών, από τη προστασία, από την προμήθεια ποτών και από το εμπόριο ναρκωτικών. Σε αυτό το πόλεμο υπήρξαν θύματα με κύριο στόχο τον Φάνο Καλοψιδιώτη, ο οποίος διέθετε πολλά νυχτερινά κέντρα.
Στις 23 Ιουνίου του 2013, στη πλατεία της Αγίας Νάπας, στην προσπάθεια να δολοφονηθεί ο Φάνος Καλοψιδιώτης, έπεσαν νεκροί πέντε σωματοφύλακες και φίλοι του. Το συμβόλαιο θανάτου είχαν αναλάβει να εκτελέσουν δύο Έλληνες που σχετίζονταν με τον αντιεξουσιαστικό χώρο αλλά και τη διακίνηση ναρκωτικών. Ο Δημήτρης Μαμαλικόπουλος με συνεργό τον Τάσο Τσεχιλίδη, καταδικάστηκαν πέντε φορές σε ισόβια αλλά δεν αποκάλυψαν ποιος είχε δώσει την εντολή. Ο Φάνος Καλοψιδιώτης ξεγέλασε τον θάνατο, αλλά όχι για πολύ. Στις 9 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου η νέα απόπειρα δολοφονίας του κατέληξε σε φιάσκο καθώς οι εκτελεστές (δύο Έλληνες και ένας Αλβανός) υο πιστόλια Glock κι Browning και 52 σφαίρες. Μάλιστα το Glock ήταν ένα από τα όπλα που είχε χρησιμοποιηθεί τρεις μήνες νωρίτερα στη δολοφονία των πέντε. Στις 23 Ιουνίου του 2014 δολοφονείται έξω από το σπίτι του ο πατέρας του Φάνου Καλοψιδιώτη, Γιάννος.
Ο Φάνος Καλοψιδιώτης παρέμεινε στόχος και στις 23 Ιουνίου του 2016 έπεσε νεκρός σε εστιατόριο μαζί με τον αστυνομικό Ηλία Χατζηευθυμίου και τη σύζυγο του Σκεύη Χατζηευθυμίου. Νεκρός έπεσε και ο ένας από τους δύο Αλβανούς εκτελεστές, από λάθος ριπή του φίλου του o οποίος έκτοτε αγνοείται και θεωρείται σίγουρο, ότι τον σκότωσαν οι ηθικοί αυτουργοί για να μην τους καρφώσει.
Για την ιστορία αξίζει να αναφερθεί ότι το 1996 είχε σκοτωθεί και ο αδελφός του Φάνου Καλοψιδιώτη, ο οποίος διαμελίστηκε από βόμβα που είχε κατασκευάσει. Η Αγία Νάπα συνεχίζει να αποτελεί Μήλο της Έριδος για τον υπόκοσμο ενώ δημιουργεί και συνθήκες για ανάπτυξη της διαφθοράς στην Αστυνομία, με αστυνομικούς να δραστηριοποιούνται ως μπράβοι σε νυχτερινά κέντρα, προσφέροντας προστασία σε άτομα του υποκόσμου. Δεν λείπει όμως και η κοινή εγκληματικότητα με κλοπές, μαχαιρώματα και καβγάδες που μάλλον μπροστά στο πόλεμο του υποκόσμου τα αδικήματα αυτά φαντάζουν πταίσματα.
Θεσσαλονικείς οι Αγιαναπίτες
Η Αγία Νάπα έχει χτιστεί γύρω από ένα μοναστήρι στο οποίο βρίσκεται μια εικόνα της Παναγίας η οποία ανακαλύφθηκε τυχαία σε μια σπηλιά, όπου είχε τοποθετηθεί κατά πάσα πιθανότητα την περίοδο της εικονομαχίας. Επειδή η περιοχή τότε ήταν δασώδης η εικόνα ονομάστηκε Αγία της Νάπας (του Δάσους).
Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν ο ναυτικός Νκόλας Κεμιτζής με τον γιο του που είχαν φτάσει στην Κύπρο από τη Θεσσαλονίκη το 1780, για να γλιτώσουν από την επιδημία πανώλης που είχε εξολοθρεύσει τον πληθυσμό της Μακεδονίας. Ο Κεμιτζής παντρεύτηκε μια Κύπρια από κοντινό χωριό αλλά υπήρξαν προστριβές με τον Τούρκο διοικητή και έτσι αναγκάστηκε να μετακομίσει σε χώρο έξω από το μοναστήρι της Αγίας Νάπας, ως ο πρώτος κάτοικος της πόλης που υπάρχει σήμερα.