Η απόφραξη των αρτηριών είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης λιπαρών και άλλων ουσιών, όπως η χοληστερόλη, στο εσωτερικό των τοιχωμάτων τους.
Αυτή η πλάκα, όπως ονομάζεται, που συσσωρεύεται στις αρτηρίες αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα κινδύνου για τη στεφανιαία νόσο, καθώς και για άλλες παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος.
Η απόφραξη των αρτηριών μπορεί να παραμείνει «αθόρυβη» για πολλά χρόνια, ακόμη και για δεκαετίες. Όταν όμως η πλάκα αυξηθεί αρκετά, ο ελεύθερος χώρος μέσα στην αρτηρία μικραίνει υπερβολικά κι έτσι δεν μπορεί να τη διαπεράσει αρκετό αίμα.
Η πιο επικίνδυνη επιπλοκή που μπορεί να προκύψει από μια φραγμένη αρτηρία είναι να αποσπαστεί ένα τμήμα πλάκας και στη συνέχεια να σχηματιστεί γύρω από αυτό θρόμβος. Αποτέλεσμα είναι ο θρόμβος να αποκόπτει εντελώς τη ροή αίματος στην αρτηρία και να προκαλείται έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Πολλοί άνθρωποι αγνοούν ότι έχουν φραγμένες αρτηρίες έως ότου αρχίσουν να εκδηλώνουν ανησυχητικά συμπτώματα.
1. Πόνος στη γάμπα: Όταν η πλάκα συσσωρεύεται στις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τα πόδια, τότε εκδηλώνονται συμπτώματα στα κάτω άκρα, όπως ο πόνος και το μούδιασμα κατά το περπάτημα ή τη σωματική άσκηση. Ο γιατρός θα εξετάσει τους παλμούς και την πίεση των αρτηριών ώστε να διαπιστώσει αν υπάρχει κάποια διαταραχή στην κυκλοφορία του αίματος
2. Σφίξιμο στο σαγόνι: Το σύμπτωμα αυτό είναι συχνότερο στις γυναίκες παρά στους άντρες. Σύμφωνα με επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, το σφίξιμο και ο πόνος στο σαγόνι αποτελούν κοινές ενδείξεις για τη στηθάγχη, η οποία είναι αποτέλεσμα της κακής κυκλοφορίας του αίματος σε τμήμα της καρδιάς. Οι ενοχλήσεις προκύπτουν επειδή το βασικό νεύρο που μεταφέρει τα σήματα πόνου από την καρδιά (πνευμονογαστρικό νεύρο) επικοινωνεί με τον αυχένα, το σαγόνι, το κεφάλι, αλλά και το αριστερό χέρι. Άλλες πιθανές αιτίες του πόνου στο σαγόνι που δεν σχετίζονται με την καρδιά είναι το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου (βρουξισμός), η ιγμορίτιδα και η νευραλγία του προσώπου.
3. Πόνος στη μέση: Σύμφωνα με την Επιτροπή Υπεύθυνης Ιατρικής (PCRM), η οσφυϊκή χώρα είναι συχνά ένα από τα πρώτα μέρη του σώματος όπου συσσωρεύεται η πλάκα. Ο πόνος στην περιοχή οφείλεται στη μειωμένη ροή αίματος και την αποδυνάμωση των μεσοσπονδύλιων δίσκων της σπονδυλικής στήλης
4. Πτυχώσεις στα αυτιά: Οι πτυχώσεις του δέρματος στον λοβό του αυτιού και ειδικότερα μία πτυχή στο αυτί διαγώνια μέχρι το κατώτερο άκρο του λοβού έχει αναφερθεί σε πολυάριθμες ιατρικές μελέτες ως «σιωπηλή» ένδειξη στεφανιαίας νόσου. Οι πτυχώσεις θεωρείται ότι οφείλονται στην κακή κυκλοφορία του αίματος, συμπεριλαμβανομένων των αρτηριών της καρδιάς. Πρόσφατη μελέτη στην οποία χρησιμοποιήθηκε τελευταίας τεχνολογίας αξονικός τομογράφος προς αξιολόγηση της καρδιακής λειτουργίας υπέδειξε ότι οι πτυχώσεις στα αυτιά «προβλέπουν» σε αξιόπιστο βαθμό την καρδιοπάθεια.
5. Τριχόπτωση: Μελέτη που περιλάμβανε σχεδόν 37.000 άντρες υπέδειξε ότι η σοβαρή τριχόπτωση, ιδιαίτερα στην κορυφή του κεφαλιού, αποτελεί ένδειξη για μελλοντική εκδήλωση στεφανιαίας νόσου και μάλιστα ανεξαρτήτως ηλικίας. Μια άλλη μελέτη σε περισσότερα από 7.000 άτομα (μεταξύ των οποίων πάνω από 4.000 γυναίκες) έδειξε ότι η μέτρια έως σοβαρή τριχόπτωση συνδέεται με διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από καρδιοπάθεια και στα δύο φύλα.
6. Στυτική δυσλειτουργία: Η δυσκολία επίτευξης ή διατήρησης της στύσης είναι συχνά αποτέλεσμα απόφραξης των αρτηριών που βρίσκονται στην περιοχή της λεκάνης και εκδηλώνεται προειδοποιητικά πριν από ένα έμφραγμα. Υπολογίζεται ότι η στεφανιαία νόσος εκδηλώνεται τρία έως πέντε χρόνια μετά τη στυτική δυσλειτουργία, επομένως υπάρχει μεγάλο χρονικό περιθώριο για έγκαιρη παρέμβαση και πρόληψη των καρδιαγγειακών επιπλοκών.