Με στόχο την καταβολή των ειδικών επιδομάτων λόγω κορωνοϊού στους δικαιούχους πριν το Πάσχα, στις 14 Απριλίου, κινείται το Υπουργείο Εργασίας, με το ενδιαφέρον να έχει χτυπήσει «κόκκινο» καθώς μέχρι αργά χθες το μεσημέρι είχαν υποβληθεί πέραν των 60.000 αιτήσεων.
Η υλοποίηση των σχεδίων θα γίνει ηλεκτρονικά, μέσω της ειδικής ιστοσελίδας που έχει δημιουργηθεί, στον ιστότοπο www.coronavirus.mlsi.gov.cy. Στην ιστοσελίδα έχουν αναρτηθεί οι υπουργικές αποφάσεις για την υλοποίηση των σχεδίων (περιλαμβάνουν και τους όρους) ενώ από χθες έχει ανοίξει και η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για το Επίδομα Ασθενείας, το Επίδομα Ειδικής Άδειας Φροντίδας Παιδιών και το Ειδικό Επίδομα Αυτοτελώς Εργαζομένων, ενώ έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις για το Ειδικό Σχέδιο Πλήρους Αναστολής Εργασιών και το Ειδικό Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών.
Ηλεκτρονικά θα γίνουν και οι πληρωμές γι΄αυτό και οι εργαζόμενοι καλούνται να δηλώσουν από τώρα σε ειδική φόρμα στον ιστότοπο www.coronavirus.mlsi.gov.cy τον τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο θα γίνει η καταβολή του επιδόματος.
Κοινά σημεία
Κοινό σημείο των σχεδίων που αφορούν επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους είναι να μην έχει απολυθεί οποιοσδήποτε εργοδοτούμενός τους από την 1η Μαρτίου 2020 και, σε περίπτωση έγκρισης της αίτησης, να μην απολυθεί οποιοσδήποτε εργαζόμενος τόσο για την περίοδο συμμετοχής της επιχείρησης στο Σχέδιο όσο και για επιπρόσθετη περίοδο ίση με την περίοδο συμμετοχής στο Σχέδιο συν έναν επιπλέον μήνα (εκτός για λόγους που αιτιολογείται απόλυση άνευ προειδοποιήσεως). Νοείται ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να απολύουν εργαζομένους για οικονομικούς λόγους κατά το ανωτέρω διάστημα.
Άλλο κοινό σημείο είναι ότι το ανώτατο ποσό που δύναται να καταβληθεί ως Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα για περίοδο ενός μήνα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 1.214 ευρώ, ενώ σε κάθε πρόσωπο θα δοθεί μία παροχή. Δηλαδή δεν μπορεί εργαζόμενος ή αυτοτελώς εργοδοτούμενος να λάβει και Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα των σχεδίων αναστολής εργασίας και Επίδομα Ειδικής Άδειας για φροντίδα παιδιών ή/και Επίδομα Ασθενείας.
Τα ειδικά ανεργιακά επιδόματα καταβάλλονται εφόσον πληρούνται οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις για το ανεργιακό επίδομα του ΤΚΑ και είναι ίσο με το 60% της αξίας των ασφαλιστικών μονάδων. Για μισθωτούς στους οποίους δεν πληρούνται οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις και είναι ασφαλισμένοι στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων τον Ιανουάριο 2020 θα καταβάλλεται Ειδικό Επίδομα υπό προϋποθέσεις, το ύψος του οποίου θα καθοριστεί με μεταγενέστερη απόφαση.
Τα σχέδια έχουν διάρκεια έναν μήνα και καλύπτουν την περίοδο από 16/03/2020 (μπορεί να είναι και προγενέστερη για επιχειρήσεις που υποχρεώθηκαν να διακόψουν νωρίτερα τη λειτουργία τους) μέχρι τις 12/04/2020.
Τέλος, από το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα μπορούν να επωφεληθούν και δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Πλήρης Αναστολή
Το Σχέδιο προβλέπει την παροχή Ειδικού Ανεργιακού Επιδόματος σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε επιχειρήσεις που διέκοψαν τη λειτουργία τους με απόφαση της κυβέρνησης, νοουμένου ότι δεν έχει διαφοροποιηθεί η φύση ή και ο τρόπος δραστηριοποίησής τους. Για παράδειγμα εστιατόριο που συνεχίζει να λειτουργεί με delivery δεν εντάσσεται στο σχέδιο, αλλά μπορεί –αν πληροί τις προϋποθέσεις– να αξιοποιήσει το Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών.
Σε επιχειρήσεις με πέραν των 9 εργοδοτουμένων θα καταβληθεί Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα στο 90% των εργοδοτουμένων τους. Στο 10% περιλαμβάνονται οι διευθυντές μέτοχοι, συνέταιροι που κατέχουν πέραν του 20% των μετοχών, γενικοί διευθυντές και διευθυντικά στελέχη. Σε περίπτωση κατά την οποία τα πιο πάνω πρόσωπα υπερβαίνουν σε αριθμό το 10% των εργοδοτουμένων της επιχείρησης, θα συμπεριληφθούν στο Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα αριθμός ατόμων για να καλυφθεί η πρόνοια του 90%.
Για επιχειρήσεις που εργοδοτούν μέχρι 9 εργοδοτούμενους δύναται να καταβάλλεται Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα σε όλους τους εργοδοτούμενους της επιχείρησης ανεξαρτήτως της ιδιότητας των προσώπων αυτών. Με τη ρύθμιση αυτή καλύπτονται οι μικρές επιχειρήσεις στις οποίες οι ιδιοκτήτες είναι και εργαζόμενοι.
Αυτοτελώς εργαζόμενοι
Αυτοτελώς εργαζόμενοι σε κλάδους που έχουν αναστείλει πλήρως τις εργασίες ή έχουν μείωση του κύκλου εργασιών τους πέραν του 25% τον Μάρτιο 2020 και προβλέπουν αντίστοιχη μείωση του κύκλου εργασιών τους τον Απρίλιο μπορούν να ενταχθούν σε Ειδικό Σχέδιο και να λάβουν ειδικό επίδομα το οποίο θα ισούται με το 60% του ποσού του εβδομαδιαίου ύψους των ασφαλιστέων αποδοχών, βάσει των οποίων ο δικαιούχος είχε την υποχρέωση καταβολής εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το τέταρτο τρίμηνο του 2019. Το ειδικό επίδομα δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 300 ευρώ και με ανώτατο όριο τα 900 ευρώ για περίοδο τεσσάρων εβδομάδων. Από το σχέδιο αποκλείονται: φαρμακολόγοι, μικροβιολόγοι και παρόμοιοι, ιατροί (δεν περιλαμβάνονται οδοντίατροι), κτηνίατροι, φαρμακοποιοί, χειριστές ιατρικών συσκευών και εξοπλισμού, ασφαλιστές, αντιπρόσωποι / πωλητές ασφαλειών, περιπτεριούχοι, παντοπώλες, πωλητές μίνι μάρκετ, παρασκευαστές γαλακτοκομικών προϊόντων, εκπαιδευτικοί κρατικών ινστιτούτων.
Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών
Στο Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών μπορεί να ενταχθεί οποιαδήποτε επιχείρηση έχει αναστείλει μερικώς τις εργασίες της και έχει μείωση του κύκλου εργασιών τουλάχιστον 25% κατά τον Μάρτιο και προβλέπει αντίστοιχη μείωση του κύκλου εργασιών της και για τον μήνα Απρίλιο 2020, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του προηγούμενου έτους.
Επιχειρήσεις οι οποίες εργοδοτούν μέχρι 50 εργοδοτουμένους μπορούν να δηλώσουν το 75% των εργοδοτουμένων τους για να τους καταβληθεί το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα. Επιχειρήσεις οι οποίες εργοδοτούν περισσότερους από 50 εργοδοτουμένους μπορούν να δηλώσουν έως και το 60% των εργοδοτουμένων τους.
Για επιχειρήσεις που εργοδοτούν μέχρι δύο πρόσωπα, το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα δύναται να καταβληθεί σε όλους τους εργοδοτουμένους ανεξαρτήτως της ιδιότητάς τους.
Για επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο Σχέδιο, το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα δεν παρέχεται σε διευθυντές μέτοχους, συνέταιρους που κατέχουν πέραν του 20% των μετοχών, γενικούς διευθυντές και διευθυντικά στελέχη, οι οποίοι εμπίπτουν είτε στο 25% είτε στο 40% του προσωπικού, ανάλογα με την περίπτωση. Σε περίπτωση όμως που τα πρόσωπα αυτά υπερβαίνουν σε αριθμό το 25% ή το 40% των εργοδοτουμένων της επιχείρησης, ανάλογα με την περίπτωση, τότε μπορούν να συμπεριληφθούν (για να καλυφθούν τα όρια) και να τους καταβληθεί το Ειδικό Ανεργιακό
Κάθε επηρεαζόμενη επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλει με την αίτηση ένταξης στο Σχέδιο κατάλογο τόσο των εργοδοτουμένων για τους οποίους ζητείται η καταβολή Ειδικού Ανεργιακού Επιδόματος όσο και κατάλογο των εργοδοτουμένων για τους οποίους δεν θα καταβληθεί το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα.
Βασική παράμετρος του σχεδίου είναι η δυνατότητα απασχόλησης προσωπικού το οποίο θα λαμβάνει Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα, με τον εργοδότη να καταβάλλει το υπόλοιπο του μισθού τους και τις ανάλογες εισφορές. Το υπόλοιπο του μισθού δύναται να διαφοροποιηθεί εφόσον συναινεί ο εργοδοτούμενος ανάλογα με τις ώρες απασχόλησής του. Ο εργαζομένος, από την άλλη, στον οποίο θα καταβληθεί το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα δύναται, εφόσον συναινεί, να απασχολείται στην επιχείρηση με την καταβολή της διαφοράς του μισθού του από το Ειδικό Ανεργιακό Επίδομα ή, εφόσον συναινεί, με διαφοροποίηση της πιο πάνω διαφοράς ανάλογα με τις ώρες απασχόλησης.
Παγώνουν οι δόσεις με ένα μήνυμα στην τράπεζα
Μέσω μιας τυποποιημένης επιστολής, η οποία μπορεί να αποσταλεί στην τράπεζα γραπτώς ή ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω τηλεομοιότυπου (φαξ), οι δανειολήπτες της Κύπρου που ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους μέχρι και τις 29 Φεβρουαρίου μπορούν και τυπικά από χθες -οπότε και εκδόθηκε το διάταγμα του υπουργού Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη- να ζητούν την αναστολή της καταβολής των δόσεων δανείων.
Το διάταγμα ορίζει ότι το σύνολο των τόκων θα προστίθεται στο κεφαλαίο του δανείου στη λήξη της περιόδου αναστολής, ενώ το σύνολο των τόκων και του κεφαλαίου δεν θα είναι άμεσα απαιτητά, εκτός και αν υπάρξει διαφορετική διευθέτηση μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας.
Ειδικότερα, το διάταγμα ορίζει:
-Αναστολή για όλους τους δικαιούχους της υποχρέωσης καταβολής των δόσεων, περιλαμβανομένων και των τόκων, σε πιστωτικές διευκολύνσεις που παραχωρήθηκαν ή/και αγοράσθηκαν ή/και διαχειρίσθηκαν από χρηματοοικονομικούς οργανισμούς.
-Δικαιούχους φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, αυτοτελώς εργαζομένους και επιχειρήσεις που δεν είχαν καθυστερήσεις στην καταβολή της δόσης πάνω από 30 μέρες από την ημερομηνία που προνοείται από υφιστάμενες συμβατικές υποχρεώσεις κατά τις 29 Φεβρουαρίου 2020.
-Τα πιο πάνω έκτακτα μέτρα έχουν διάρκεια από την 30ή Μαρτίου 2020 (ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος) μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020.
-Αναστολή δόσεων και τόκων από την ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος, νοουμένου ότι οι δικαιούχοι θα αποστείλουν γραπτώς ή ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω τηλεομοιότυπου στους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς την εκδήλωση ενδιαφέροντος όπως αυτή αναφέρεται στο παράρτημα του σχετικού διατάγματος.
-Το σύνολο των δόσεων κεφαλαίου και των τόκων των οποίων αναστέλλεται η περίοδος καταβολής τους, κατά την ημερομηνία λήξεως της ισχύος του διατάγματος, δεν θα καθίστανται άμεσα απαιτητά.
-Με την ημερομηνία λήξεως της ισχύος του διατάγματος την επανέναρξη της καταβολής των δόσεων και των τόκων και παράλληλα ότι η περίοδος πληρωμής θεωρείται πως έχει αυτομάτως επιμηκυνθεί για όση περίοδο απαιτείται.
Υπενθυμίζεται ότι τα έκτακτα μέτρα αναστολής καλύπτουν μια ευρεία βάση χρηματοοικονομικών οργανισμών, όπως πιστωτικά ιδρύματα, εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, εταιρείες διαχείρισης δανείων, ασφαλιστικές εταιρείες (για δάνεια που έχουν χορηγήσει σε πελάτες τους) και τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης.