Οι σοροί τεσσάρων συμπατριωτών μας, οι οποίοι κατέληξαν μετά από μάχη με τη νόσο COVID-19 που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, βρίσκονται «παγιδευμένες» σε νεκροτομεία του Λονδίνου και δεν μπορούν να μεταφερθούν στην Κύπρο για να ταφούν όπως ήταν η επιθυμία τους. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτή η δυσάρεστη και περίπλοκη για τις οικογένειες των αποθανόντων κατάσταση είναι επειδή δεν μπορεί να εκδοθεί το απαιτούμενο πιστοποιητικό «free of infection», ελεύθερη δηλαδή μολύνσεως η σορός, και ούτε και να ταριχευθεί. Αυτό που φοβούνται οι αρχές είναι η διασπορά του ιού κατά τη διάρκεια της ταρίχευσης αλλά και της μεταφοράς.
Οι τέσσερις αποθανόντες ήταν μέλη της κυπριακής παροικίας, εκ των οποίων κάποιοι διέμεναν τα τελευταία χρόνια μόνιμα στην Κύπρο και πηγαινοέρχονταν στην Αγγλία. Η μεταφορά νεκρών από την κυπριακή παροικία στο Λονδίνο, η οποία αριθμεί 300 χιλ. περίπου άτομα, για ταφή στην πατρώα γη αποτελεί ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της ζωής εκεί. Αυτό γίνεται κατανοητό κι από το γεγονός ότι κατά το 2019 μεταφέρθηκαν στην Κύπρο 70 σοροί και 60 αποτεφρωθέντες, σύνολο δηλαδή 130 αποβιώσαντες.
Σε απόγνωση
Οι οικογένειες των τεσσάρων νεκρών που έχασαν τη ζωή τους εν καιρώ κορωνοϊού από τη νόσο COVID-19 και επιθυμούσαν να μεταφερθούν στην Κύπρο για ταφή βρέθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες σε απόγνωση. Και είναι ανθρώπινο. Αφενός γιατί οι δικοί τους αγαπημένοι, δεν φτάνει που άφησαν την τελευταία τους πνοή μόνοι στο κρεβάτι από μια ξαφνική αρρώστια, παραμένουν άταφοι για πολλές μέρες μετά από τον αδόκητο χαμό τους και αυτό δεν τους αφήνει να ησυχάσουν μέσα τους. Θέλουν να αποδώσουν τιμές στους νεκρούς τους και να τους θάψουν όπως προτάσσει η χριστιανική τους πίστη, στη γη που τους γέννησε. Και δεν μπορούν. Αφετέρου παλεύουν ακόμη με το σύστημα σε Κύπρο και Αγγλία για να βγάλουν μια άκρη σχετικά με το πώς μπορούν να μεταφέρουν τις σορούς ή και για να αντιληφθούν γιατί δεν μπορούν να το πράξουν.
Δεν τους ταριχεύουν
Σύμφωνα με τις πληροφορίες τις οποίες έχουμε εξασφαλίσει, οι σοροί όσων δεν απέθαναν από κορωνοϊό μεταφέρονται κανονικά αεροπορικώς για ταφή στην Κύπρο. Κι αυτό στη βάση διεθνούς συμφωνίας η οποία προνοεί συγκεκριμένη διαδικασία έκδοσης βεβαιώσεων ότι ακολουθήθηκαν οι σχετικές διαδικασίες και έκδοσης σχετικών εγκρίσεων από τις αρμόδιες αρχές της χώρας απ’ όπου θα γίνει η εξαγωγή του νεκρού αλλά και από τα προξενεία της χώρας εισαγωγής.
Ωστόσο όσοι κατέληξαν από τη συγκεκριμένη μεταδοτική ασθένεια που προκαλεί ο SARS-CoV2 (και οι κανόνες αυτοί ισχύουν για όλες τις μολυσματικές ασθένειες, όπως π.χ. η ηπατίτιδα) δεν μπορούν να λάβουν τη νεκρική περιποίηση από τα γραφεία κηδειών – ούτε και να ταριχευτούν για τη διατήρηση των σορών κατά τη διάρκεια του ταξιδιού – για να μπορέσει να εκδοθεί το πιστοποιητικό «free of inflection» (ελεύθερη μολύνσεως), ώστε οι σοροί να ταξιδέψουν αεροπορικώς.
Ουσιαστικά οι νεκροί στα νοσοκομεία όπου αφήνουν την τελευταία τους πνοή ή ακόμη και στο σπίτι τους τοποθετούνται σε ειδικές αεροστεγείς συσκευασίες για να μην μπορούν να διασπείρουν τον ιό και, ακόμη και να ταφούν στη χώρα τους, δεν μπορούν να λάβουν νεκρική περιποίηση πριν οδηγηθούν στην τελευταία τους κατοικία. Πόσω μάλλον όταν θα ταξιδέψουν, οπότε θα πρέπει και να ταριχευτούν. Τα μέτρα αυτά λαμβάνονται στο πλαίσιο της προστασίας της δημόσιας υγείας από τη μεταδοτική ασθένεια.
Αποτέφρωση και μεταφορά στην Κύπρο
Ένας τρόπος για να μπορέσουν οι νεκροί που έφυγαν από SARS-CοV2 να επιστρέψουν και να ταφούν στην Κύπρο αυτή τη στιγμή είναι η αποτέφρωση, καθώς θεωρείται πως δεν υπάρχει κίνδυνος διασποράς του ιού με αυτό τον τρόπο. Μία άλλη επιλογή η οποία δίδεται από τα γραφεία κηδειών στο Λονδίνο είναι η ταφή σε ομαδικό τάφο, από όπου σε μια δεκαετία θα μπορέσει να γίνει εκταφή για τη μεταφορά των οστών στην Κύπρο. Κάτι το οποίο έχουν απορρίψει όλες οι οικογένειες των οποίων εκκρεμεί η μεταφορά των νεκρών τους.
Οι πλείστες οικογένειες δεν αποδέχονται ούτε την αποτέφρωση. Μία μόνο οικογένεια με την οποία ο «Π» ήρθε σε επαφή βρίσκεται σε αυτή τη διαδικασία δεδομένου ότι θεωρεί πως είναι ο μόνος τρόπος να επιστρέψει στην Κύπρο η σορός του δικού της ανθρώπου. Ο εν λόγω Κύπριος, μεταξύ 65-70 ετών, απεβίωσε πριν από τρεις εβδομάδες στο Λονδίνο και τα παιδιά του, ύστερα από επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες τόσο στην Αγγλία όσο και στην Κύπρο, αντιλήφθηκαν ότι δεν μπορεί να δοθεί άδεια για να μεταφερθεί η σορός του πατέρα τους αυτή τη στιγμή εκτός κι εάν αποτεφρωθεί, μία διαδικασία την οποία εν τέλει φαίνεται πως θα επιλέξουν. «Το ξέρω ότι η θρησκεία αντίκειται στην αποτέφρωση, αλλά είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσω να φέρω τον πατέρα μου», μας είπε η κόρη του. Άλλη περίπτωση είναι αυτή του 70χρονου που έχασε τη ζωή του από τον κορωνοϊό στην Αγγλία εδώ και τρεις εβδομάδες, η οικογένεια του οποίου προσπαθεί έκτοτε να φέρει τη σορό στην Κύπρο για ταφή χωρίς αποτέλεσμα.
Αρμόδιος σε γραφείο κηδειών στο Λονδίνο, ελληνοκυπριακών συμφερόντων, μας ανέφερε πως η κατάσταση είναι δύσκολη γιατί ακόμα και το ίδιο το γραφείο να αποφασίσει να πάρει το ρίσκο και να ταριχεύσει τις σορούς των ασθενών με COVID-19 που κατέληξαν, θα είναι δύσκολο να εκδοθεί το σχετικό πιστοποιητικό «ελεύθερη μολύνσεως», ακόμα και αν γίνει ταρίχευση, μας είπε, ακόμη κι αν το φέρετρο είναι σφραγισμένο όπως άλλωστε απαιτείται. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχουν ακόμη γνώσεις για το πώς λειτουργεί ο ιός. Ο ίδιος πάντως υπόσχεται να προσπαθήσει να βρει μια λύση, σε συνεργασία με το προξενείο στο Λονδίνο, για να εξυπηρετήσει τους συγγενείς των θανόντων ώστε να μπορέσουν να μεταφερθούν στην Κύπρο οι σοροί. Αυτή η προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες τρεις εβδομάδες.