Οι επαγγελματίες υγείας σε όλο τον κόσμο παρατηρούσαν έντρομοι τα καθέκαστα στη Νέα Υόρκη, όταν η μητρόπολη μετατράπηκε σε παγκόσμιο επίκεντρο του κορωνοϊού. Τώρα, οι γιατροί από το Χιούστον, το Φίνιξ και το Μαϊάμι αντιμετωπίζουν την ίδια κρίση και στρέφονται στους συναδέλφους τους στη Νέα Υόρκη, η οποία έχει πλέον αναρρώσει από τη φρίκη, αναζητώντας καθοδήγηση. Δύο γιατρούς που εργάζονται σε ΜΕΘ, η μία στη Νέα Υόρκη και ο άλλος στο Χιούστον, μίλησαν στον Guardian για τα όσα συνέβησαν όταν ο κορωνοϊός έφτασε στα νοσοκομεία τους.
Δρ. Σέντρικ Νταρκ, Χιούστον: Πότε άρχισες να ανησυχείς για την επίδραση του κορωνοϊού στη Νέα Υόρκη;
Δρ. Τσίον Φάιριου, Νέα Υόρκη: Τον Φεβρουάριο ταξίδεψα στη Σουηδία και την Αιθιοπία για επαγγελματικούς λόγους. Και στα δύο μέρη, διενεργούνταν κάποιου είδους έλεγχος για κοροναϊό. Στις 22 Φεβρουαρίου επέστρεψα στη Νέα Υόρκη και τίποτα – κανένας έλεγχος. Τότε σκέφτηκα: Δε νομίζω ότι αυτή η χώρα θα χειριστεί την υπόθεση σωστά.
Νταρκ: Στις 26 Φεβρουαρίου, σε μια συνάντηση του τμήματός μου, ένας από τους συναδέλφους έβαλε ως θέμα συζήτησης τον κορωνοϊό. Σκέφτηκα: Γιατί να ασχοληθούμε καν με αυτή την υπόθεση στο Χιούστον; Συμβαίνει στην Κίνα – ίσως και στην Ευρώπη;
Φάιριου: Την 1η Μαρτίου είχαμε το πρώτο κρούσμα στη Νέα Υόρκη, και μάλιστα στο νοσοκομείο μου. Δεκαπέντε μέρες μετά δέχομαι μια κλήση που με ενημερώνει ότι έχω εκτεθεί σε ασθενείς που βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό. Μου δόθηκε εντολή να μείνω στο σπίτι.
Νταρκ: Το άγχος μου μεγάλωσε όταν είδα τι συνέβαινε στην Ιταλία, όπου έχω βρεθεί αρκετές φορές. Θυμάμαι να βλέπω εικόνες ανθρώπων που πέθαιναν στο σπίτι τους, και μαζικούς τάφους. Άρχισα να αναρωτιέμαι: Αυτά θα δούμε κι εδώ; Θα πεθαίνουν συνάδελφοί μου; Πρόκειται για κάτι που θα πάθω εγώ ή η σύζυγός μου που είναι επίσης γιατρός σε ΜΕΘ; Και υπάρχει περίπτωση να το κολλήσουμε στον γιο μας;
Τον Μάρτιο μετατρέψαμε έναν θάλαμο επειγόντων, ο οποίος είχε οκτώ κλίνες, σε θάλαμο κορωνοϊού. Και για λίγο καιρό, ήταν αρκετός.
Φάιριου: Στα τέλη Μαρτίου, επαγγελματίες υγείας χωρίς συμπτώματα επέστρεψαν στη δουλειά. Ήταν σαν να μας χτύπησε τσουνάμι. Έχω κάνει άσκηση σε περιβάλλοντα με ελάχιστους πόρους, ακόμη και σε εμπόλεμη ζώνη. Και πάλι, δεν μπορούσα να πιστέψω αυτό που έβλεπα στη Νέα Υόρκη.
Στο τμήμα επειγόντων περιστατικών επικρατούσε ησυχία – δεν υπήρχαν επισκέπτες, και οι ασθενείς ήταν πολύ άρρωστοι. Αρκετοί ήταν διασωληνωμένοι ή τους χορηγούνταν οξυγόνο. Οι συνηθισμένες ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις είχαν χαθεί. Όλοι φορούσαν μάσκες και ποδιές και υπήρχαν αμέτρητοι άνθρωποι που είχαν έρθει να βοηθήσουν από διαφορετικά μέρη… δεν ήξερες ποιος είναι ποιος. Πέρασα πολύ περισσότερο χρόνο να μιλάω στο τηλέφωνο με συγγενείς για λήψη αποφάσεων που σχετίζονταν με τις τελευταίες μέρες της ζωής του ασθενούς, αντί για τις συνηθισμένες πρόσωπο-με-πρόσωπο συνομιλίες.
Στη Νέα Υόρκη, η σοβαρότητα της κρίσης εξαρτιόταν από το νοσοκομείο στο οποίο τύχαινε να βρίσκεσαι. Το Κολούμπια έχει δύο νοσοκομεία, και μεταξύ τους ήταν σαν τη μέρα με τη νύχτα. το μικρότερο βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη γέφυρα του Μπρονξ, το οποίο υπέφερε σφοδρά από τον ιό.
Εκεί, οι άνθρωποι πέθαιναν στα ασθενοφόρα, περιμένοντας κάποιον να τους φροντίσει. Το τμήμα επειγόντων «πνιγόταν» από τους ασθενείς που είχαν ανάγκη για οξυγόνο. Οι διάδρομοι ήταν γεμάτοι συνωστισμένους ασθενείς με φορητές φιάλες οξυγόνου. Το οξυγόνο μας τελείωνε. Μέλη του προσωπικού υπέκυψαν στον κορωνοϊό, αυξάνοντας τις ελλείψεις σε γιατρούς και νοσηλευτές.
Οι φίλοι μου που εργάζονταν στο κέντρο του Μανχάταν δεν μπορούσαν να πιστέψουν κάποια από τα πράγματα που ζήσαμε.
Νταρκ: Σπούδασα στο NYU και έχω πολλούς φίλους στη Νέα Υόρκη, με τους οποίους επικοινωνούσα εκείνο το διάστημα. Πίστευα ότι στο Χιούστον, σε μια πόλη σχεδόν ίδιου μεγέθους, είχαμε τα συστατικά για μια ανάλογη κρίση. Είναι μια μεγάλη πόλη, με διεθνές αεροδρόμιο, συγκεντρώνει πολλούς ανθρώπους που ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους, και χιλιάδες άνθρωποι έρχονται τον Μάρτιο για το ροντέο.
Στα τέλη Μαρτίου, ένας άνδρας περίπου στην ηλικία μου ήρθε στο νοσοκομείο. Ήταν η πρώτη μέρα που είχαμε τεστ κορωνοϊού. Μερικές μέρες μετά, ένας νοσηλευτής μου έστειλε μήνυμα ότι το τεστ του βγήκε θετικό. Δεν είχε ταξιδέψει πουθενά. Για μένα, αυτό ήταν απόδειξη μετάδοσης του ιού εντός της κοινότητας του Χιούστον, πριν το παραδεχτούν οι υπεύθυνοι.
Κόλλησες, έτσι δεν είναι;
Φάιριου: Στις αρχές Απριλίου αρρώστησα, το ίδιο και ο σύζυγός μου. Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι το 2020 θα έγραφα διαθήκη εξηγώντας την πολιτική της ασφάλειας ζωής μου στην οικογένειά μου. Το περπάτημα από το κρεβάτι μου μέχρι την κουζίνα μου ανέβαζε τους παλμούς. Συχνά αναρωτιόμουν: Είναι αυτή η στιγμή που απλώς θα πέσω νεκρή, όπως εκείνος ο ασθενής μου τις προάλλες;
Μερικές μέρες πριν αρρωστήσω, ο πρόεδρος έλεγε ότι όποιος θέλει τεστ, μπορεί να κάνει. Όμως μετά κατέληξα να ικετεύω το νοσοκομείο που δουλεύω και την υπηρεσία υγείας της πολιτείας για να εξεταστώ.
Περίπου την ίδια εποχή, ένας γιατρός περίπου στην ηλικία μου είχε πεθάνει από κορωνοϊό. Επομένως, ήξερα ότι το γεγονός ότι βρίσκομαι στη δεκαετία των 30, δε θα με προστάτευε. Τρόμαξα ακόμη περισσότερο όταν αρρώστησε ο σύζυγός μου, καθώς, ως μαύρος άνδρας, είχε πολύ περισσότερες πιθανότητες να πεθάνει από την ασθένεια από ό,τι εγώ. Και οι δύο αναρρώσαμε, όμως η εξάντληση και η δυσκολία στην αναπνοή εξακολουθούν να με ταλαιπωρούν.
Πότε αυξήθηκαν τα κρούσματα στο Χιούστον;
Νταρκ: Είδαμε μια σταδιακή αύξηση των κρουσμάτων κατά τη διάρκεια του Απριλίου, όμως ήμουν σχετικά ήρεμος γιατί η πόλη βρισκόταν σε lockdown. Το νοσοκομείο έμοιαζε με πόλη-φάντασμα γιατί λειτουργούσε μόνο για συγκεκριμένες διαδικασίες. Τα πράγματα ήταν ήσυχα, μέχρι που το Τέξας άνοιξε και πάλι, τον Μάιο.
Θυμάμαι πότε «έχασα» τον πρώτο μου ασθενή κορωνοϊού. Άρχισε να καταρρέει μπροστά στα μάτια μου. Του κάναμε ΚΑΡΠΑ και έτρεξα τους αλγόριθμους στο μυαλό μου προσπαθώντας να σκεφτώ πώς θα μπορούσα να τον επαναφέρω. Όμως συνεχώς κατέληγα στο ίδιο συμπέρασμα: Είναι κορωνοϊός και δεν μπορώ να κάνω τίποτα.
Είναι σαν να βρίσκεσαι στην πρώτη γραμμή ενός πολέμου. Στην αρχή δυσκολευόμασταν να βρούμε τα δικά μας μέσα ατομικής προστασίας, ενώ τα νοσοκομεία εργάζονταν για να διασφαλίσουν την εφοδιαστική αλυσίδα. Αν και η κατάσταση σταθεροποιήθηκε, πολλοί ασθενείς που έφτασαν στο νοσοκομείο για άλλους λόγους, κατέληξαν θετικοί. Ο κορωνοϊός ήταν παντού.
Οι ασθενείς μας είναι στην πλειοψηφία τους μαύροι ή έχουν καταγωγή από τη Λατινική Αμερική. Για ένα διάστημα, το νοσοκομείο μας είχε μερικά από τα υψηλότερα ρεκόρ κρουσμάτων σε σύγκριση με τα περισσότερα από 20 νοσοκομεία του ιατρικού δικτύου του Τέξας. Αποκαλύφθηκαν οι προϋπάρχοντες διαχωρισμοί κι ανισότητες στην υγειονομική περίθαλψη.
Καθώς τα νοσοκομεία της περιοχής γέμιζαν, άρχισαν να διαθέτουν κι άλλους ορόφους στους ασθενείς κορωνοϊού. Ποιος ξέρει, αν δεν καταφέρουμε να θέσουμε την κατάσταση υπό έλεγχο, ίσως μια μέρα όλο το νοσοκομείο να προορίζεται για ασθενείς κορωνοϊού.
Φάιριου: Τώρα είμαι απλώς μονίμως οργισμένη. Η αμέλεια ξεκίνησε από τα πάνω. Οι ηγέτες μας δεν διοικούν με στοιχεία – ξέραμε τι θα συνέβαινε όταν οι πολιτείες άρχισαν να ανοίγουν με τέτοια ταχύτητα.
Νταρκ: Ναι, όλα αυτά μπορούσαν να αποφευχθούν αν ο κυβερνήτης του Τέξας αποφάσιζε να μην ανοίξει τόσο γρήγορα την οικονομία.
Πώς είναι τώρα τα πράγματα στη Νέα Υόρκη;
Φάιριου: Υπήρξαν αρκετές μέρες χωρίς καθόλου κρούσματα κορωνοϊού. Όταν εντοπίζω ένα κρούσμα, συνήθως αφορά κάποιον που ταξίδεψε στο εξωτερικό ή σε άλλες πολιτείες.
Οι άνθρωποι έρχονται εδώ για άλλους λόγους. Πρόσφατα, μια γυναίκα 40 ετών, ήρθε με έναν τεράστιο μώλωπα στο στήθος της. Είχε αρχίσει να νιώθει πόνο τρεις μήνες πριν, στην κορύφωση της πανδημίας, και φοβόταν να έρθει στο νοσοκομείο. Επιπλέον, δεν είχε ασφάλεια, επομένως δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει μεθόδους εξ αποστάσεως διάγνωσης, όπως πολλοί άλλοι ασθενείς.
Μέχρι να έρθει στο νοσοκομείο μας, ο όγκος είχε κάνει μετάσταση στη σπονδυλική στήλη και τους πνεύμονές της. Ακόμη και με επιθετική θεραπεία, το πιθανότερο είναι ότι έχει μόνο μερικούς μήνες ζωής. Αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές περιπτώσεις που βλέπουμε τώρα, που έχουμε επιστρέψει στην «κανονικότητα». Οι επιπλοκές χρόνιων ασθενειών και καθυστερημένων διαγνώσεων καρκίνου. Το βάρος της πανδημίας λύγισε ένα ήδη κατεστραμμένο σύστημα υγείας.
Η Δρ. Τσίον Φάιριου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής επειγόντων περιστατικών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και ειδική σύμβουλος του υπουργείου υγείας της Αιθιοπίας.
Ο Δρ. Σέντρικ Νταρκ είναι αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής επειγόντων περιστατικών στο Κολέγιο Ιατρικής Baylor και μέλος του συμβουλίου των Γιατρών για την Αμερική.
Διαβάστε επίσης