Η Διεθνής Αμνηστία ξέρει ότι η γνώση είναι δύναμη και αυτό ισχύει σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση του βιασμού.
Το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός. Είναι τόσο απλό. Ή τουλάχιστον, θα έπρεπε να είναι. Αλλά στην Ελλάδα κυριαρχεί η κουλτούρα κατηγορίας των θυμάτων του βιασμού. Οι έρευνες δείχνουν επανειλημμένα ότι πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι δεν πρόκειται για βιασμό όταν το θύμα είναι μεθυσμένο, όταν φοράει αποκαλυπτικά ρούχα ή όταν δεν αντιστέκεται. Το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός, τελεία και παύλα.
Ας δούμε τι λέει το άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα που ορίζει την πράξη του βιασμού. “Όποιος με σωματική βία ή με απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας εξαναγκάζει άλλον σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών. Γενετήσια πράξη είναι η συνουσία και οι ίσης βαρύτητας με αυτήν πράξεις. Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παραγράφου 1, επιχειρεί γενετήσια πράξη χωρίς τη συναίνεση του παθόντος, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη”.
Τι είναι η συναίνεση στο σεξ; Για να κάνετε σεξ, πρέπει να ξέρετε ότι το άτομο που επιθυμείτε να κάνετε σεξ θέλει να κάνει σεξ μαζί σας. Αν κάποιος/α κοιμάται ή είναι αναίσθητος/η, αυτό το άτομο δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να συναινέσει σε οποιοδήποτε είδος σεξουαλικής δραστηριότητας.
Τι λέει σήμερα η Διεθνής Αμνηστία; Οι μύθοι και τα στερεότυπα του φύλου που σχετίζονται με τον βιασμό και τη συναίνεση είναι ευρέως διαδεδομένα στις κοινωνίες μας, συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων. Στην πραγματικότητα, στην Ευρώπη, μόνο μια μειοψηφία χωρών, εντός των οποίων και η Ελλάδα το 2019, έχουν νόμους που ορίζουν ότι είναι έγκλημα να κάνεις σεξ με κάποιον/α χωρίς τη συναίνεσή του/της.
Υπάρχουν πέντε αλήθειες για τον βιασμό:
Η πλειονότητα των βιασμών διαπράττονται από άτομα που είναι γνωστά στο θύμα
Μια κοινή υπόθεση είναι ότι οι βιασμοί διαπράττονται κυρίως από ξένους. Αλλά στην πραγματικότητα, η πλειονότητα των βιασμών διαπράττονται από κάποιον γνωστό στο θύμα. Οι δράστες μπορούν να είναι φίλοι, συνάδελφοι, μέλη οικογένειας, συνεργάτες ή πρώην συνεργάτες.
Συχνά, τα θύματα του βιασμού δεν αντιστέκονται σωματικά
Δεν πρέπει να υπάρχει καμία υπόθεση, στο νομικό ή το πρακτικό επίπεδο, ότι ένα άτομο έχει δώσει τη συναίνεσή του επειδή δεν έχει αντισταθεί σωματικά. Ακριβώς επειδή μια γυναίκα δεν έχει ορατά τραύματα, δεν είπε «ΟΧΙ» ή δεν έδειξε αντίσταση, δεν σημαίνει ότι δεν βιάστηκε. Παρά την προσδοκία ότι ένα «πρότυπο» θύματος βιασμού, θα αντισταθεί στον επιτιθέμενο, έχει αναγνωριστεί ότι το πάγωμα στην αντιμετώπιση σεξουαλικής επίθεσης αποτελεί μια κοινή φυσιολογική και ψυχολογική αντίδραση, αφήνοντας το θύμα αδύνατο να αντισταθεί στην επίθεση, συχνά σε σημείο ακινησίας.
Οι αναφορές ψευδούς βιασμού είναι σπάνιες
Δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι οι ψευδείς αναφορές είναι συνήθεις. Οι βιασμοί συχνά δεν καταγγέλλονται εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης στο δικαστικό σύστημα ή λόγω του φόβου ότι τα θύματα δεν θα γίνουν πιστευτά.
Τα ρούχα των γυναικών δεν αποτελούν λόγο κατηγορίας
Η υπόθεση ότι αυτό που φοράει μια γυναίκα μπορεί να προκαλέσει έναν άνθρωπο να την βιάσει προέρχεται από τα βαθιά ριζωμένα στερεότυπα για τη σεξουαλικότητα του άντρα και της γυναίκας. Ωστόσο, στην πραγματικότητα οι γυναίκες βιάζονται ή δέχονται βίαιη επίθεση ενώ φορούν κάθε είδους ρούχα.
Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά δεν μπορούν ποτέ να αποτελέσουν δικαιολογία για τον βιασμό
Ομοίως, η σεξουαλική επαφή με ένα άτομο που δεν είναι σε θέση να συναινέσει λόγω του αλκοόλ ή των ναρκωτικών είναι βιασμός.
