Η υπερκόπωση είναι το συναίσθημα του να νιώθει κάποιος συνεχώς κουρασμένος. Διαφοροποιείται από το αίσθημα της νύστας ή της υπνηλίας ή το ψυχολογικό αίσθημα της απάθειας αν και αυτά τα συμπτώματα μπορεί να συνοδεύουν την υπερκόπωση.
Τι μας συμβαίνει ακριβώς;
Υπό συνθήκες αυξημένων εργασιακών απαιτήσεων, τα βιολογικά αντανακλαστικά τα οποία πρακτικά ρυθμίζουν την λειτουργία των σπλάγχνων, δίνουν εντολή στα ζωτικά όργανα να λειτουργήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό με κίνδυνο να προκληθεί πρόωρη γήρανση τους και να εξαντληθούν.
Η καταπόνηση προκαλεί αυξημένη έκκριση ορμονών του stress (π.χ. γλυκοκορτικοειδή κατεχολαμίνες), αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της καρδιακής παροχής και έκλυση ταχυκαρδίας. Ορισμένες μελέτες αναδεικνύουν αυξήσεις στην παραγωγή ελευθέρων ριζών. Οι διαταραχές στη σεροτονίνη και τα μειωμένα επίπεδα ενδορφινών που εμφανίζονται σε αρκετές περιπτώσεις, προάγουν περαιτέρω την βιολογική κόπωση. Προοδευτικά η κόπωση μετατρέπεται σε υπερκόπωση και δεν αποκαθίσταται μετά από συνήθη μέτρα ξεκούρασης!
Κοινά συμπτώματα της υπερκόπωσης
Αν εμφανίζετε αρκετά από τα παρακάτω συμπτώματα, καλό είναι να επισκεφθείτε έναν γιατρό για να σας υποδείξει τον κατάλληλο ιατρικό έλεγχο.
Αδυνατείτε να σκεφθείτε καθαρά
Είσαστε εξαιρετικά στρεσαρισμένοι
Τα χείλη σας είναι συνεχώς στεγνά
Παρουσιάζετε τριχόπτωση
Έχετε μειωμένη ερωτική επιθυμία
Λόγω της απώλειας ενέργειας δεν μπορείτε να αντέξετε στην ιδέα να ασκηθείτε
Νιώθετε θλίψη και έχετε πεσμένη διάθεση
Λαχανιάζετε ακόμα κι αν δεν κάνετε κάτι κοπιαστικό
Νιώθετε το αίσθημα της κούρασης σχεδόν όλη την ημέρα
Αρρωσταίνετε συχνά, έχετε συχνούς πονοκεφάλους και μυϊκούς πόνους
Παρουσιάζετε αλλαγές στην όρεξη και τις συνήθειες του ύπνου (αϋπνία, διακεκομμένος ύπνος)
Έχετε έντονο το αίσθημα της αποτυχίας και της αυτοαμφισβήτησης
Νιώθετε αβοήθητος και ηττημένος
Έχετε το αίσθημα της μοναξιάς
Έχετε αυξημένα κυνική και αρνητική οπτική για τα πράγματα
Δε λαμβάνετε εύκολα ικανοποίηση και νιώθετε απαθείς ακόμα κι αν επιτυγχάνετε στόχους
Έχετε την ανάγκη απομόνωσης από το περιβάλλον σας
Είστε αναβλητικοί και σας παίρνει περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσετε κάποιο έργο
Παραιτείστε από την ανάληψη ευθυνών
Χρησιμοποιείτε φάρμακα, τρώτε υπερβολικά ή καταναλώνετε αλκοόλ για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση
Αργοπορείτε στην εργασία σας ή νιώθετε απογοητευμένοι απ’το περιβάλλον σας
Θεραπεία
Δεν υπάρχει μια μοναδική θεραπεία για την κόπωση, διότι η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από τα αίτια της κόπωσης. Αν η διαγνωστική διαδικασία αποκλείσει οργανικά αίτια, οι ακόλουθες τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής και τη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση:
Βελτίωση των συνηθειών του ύπνου και επάρκεια ύπνου
Κανονική άσκηση και εξισορρόπηση άσκησης και δραστηριότητας
Περιορισμός καφεϊνης και επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού
Ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή για τη διατήρηση σταθερού σωματικού βάρους
Λήψη συμπληρωμάτων διατροφής αν κρίνεται αναγκαίο
Θέσπιση ρεαλιστικών στόχων για το φόρτο εργασίας και καλός προγραμματισμός της εργασίας
Εξεύρεση χρόνου για χαλάρωση, διαλογισμό και γιόγκα
Ανίχνευση και διαχείριση στρεσογόνων παραγόντων, όπως για π.χ επίλυση προβληματικών σχέσεων
Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ, νικοτίνης και παράνομων ουσιών
Για κάποιους ανθρώπους με υπερκόπωση, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν την αναζήτηση συμβουλευτικής ή ψυχοθεραπείας, όπως γνωστικοσυμπεριφορικής θεραπείας.
Τέλος, μπορεί να προτείνουν μια δομημένη, διεπιστημονική προσέγγιση στη θεραπεία που να περιλαμβάνει επίσκεψη σε διαιτολόγο και γυμναστή.
Διαβάστε επίσης