To ενδιαφέρον παρασκήνιο πίσω από τον ισχυρισμό του 41χρονου Μπλέιν Λεμόιν για στοιχεία συνειδητότητας σε συσκευές Τεχνητής Νοημοσύνης που του «κόστισε» τη θέση του στη Google – Πώς ξεκίνησε να μιλά με το LaMDA για τη… θρησκεία και τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε
Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παρασκήνιο φαίνεται πως κρύβεται πίσω από τον ισχυρισμό του Μπλέικ Λεμόιν ότι εντόπισε στοιχεία συνειδητότητας και συναίσθησης -δηλαδή ανθρώπινα ψυχοπνευματικά χαρακτηριστικά- σε συσκευές Τεχνητής Νοημοσύνης. Και αυτό το παρασκήνιο έχει να κάνει με την ιδιαίτερη προσέγγιση ή ακόμη και τους απώτερους στόχους του τεχνικού της Google.
Διότι, όπως ο ίδιος πρόθυμα τονίζει με κάθε ευκαιρία που του δίνεται να αυτοσυστηθεί στο κοινό, προτού ακόμη εξειδικευτεί στις πλέον προωθημένες εφαρμογές της ψηφιακής τεχνολογίας, είχε χειροτονηθεί ως ιερέας -ή, μάλλον, σαν «μύστης του χριστιανισμού», όπως ο ίδιος προτιμά να αποκαλείται.
Το στοιχείο αυτό θέτει αμέσως υπό αμφισβήτηση την εγκυρότητα και την πρωτοτυπία της «ανακάλυψής» του περί ρομποτικής συνείδησης, η οποία, μάλιστα του κόστισε τη θέση του στη Google, εφόσον μετά από τη δημοσιοποίηση του υποτιθέμενου ευρήματος, ο Λεμόιν κλήθηκε να περάσει από το λογιστήριο της εταιρείας για την τακτοποίηση της αποζημίωσής του.
Μήπως ο Μπλέικ Λεμόιν πίστεψε ότι βρήκε αυτό που εκ προοιμίου ήταν βέβαιος ότι θα έβρισκε; Μήπως, δηλαδή, η μεταφυσική πίστη του τον έκανε να ερμηνεύσει κατά τρόπο που θα δικαίωνε τις εκ των προτέρων πεποιθήσεις του; Το ζήτημα της αντικειμενικότητας και της, τρόπον τινά, αμεροληψίας σκιάζει την ανακάλυψη του Λεμόιν, κι αυτό ισχύει για τον επιπλέον λόγο ότι ο ίδιος δίνει τις σχετικές αφορμές αμφισβήτησης: Στο διαδίκτυο υπάρχουν ομιλίες του ενώπιον πανεπιστημιακών κοινοτήτων, στις οποίες αναλύει την άποψή του ότι «στα ρομπότ είναι εφικτή η συνάντηση της Τεχνητής Νοημοσύνης με την ψυχή και την πίστη στο Θεό».
O Μπλέιν Λεμόιν
Ο Μπλέικ Λεμόιν είναι σήμερα 41 ετών και έως πριν από μερικές ημέρες εργαζόταν ως εξειδικευμένος τεχνικός στο τμήμα Υπεύθυνης Τεχνητής Νοημοσύνης της Google. Τα καθήκοντα που του είχαν ανατεθεί ήταν το να ελέγχει τα chatbot, δηλαδή τις αυτόματες μηχανές διαλόγου με τους χρήστες υπηρεσιών της Google, ειδικά για τη χρήση ρατσιστικών εκφράσεων ή γενικότερα λόγου που υποθάλπει το μίσος.
Ο Λεμόιν ξεκίνησε ένα διάλογο με το ρομπότ LaMDA -όπου LaMDA είναι το αρκτικόλεξο του Language Model for Dialogue Applications (Γλωσσικό πρότυπο για εφαρμογές διαλόγου), ή αλλιώς το σύστημα της Google για τη δημιουργία chatbot, τα οποία μιμούνται την έλλογη ανθρώπινη ομιλία, βασιζόμενα σε μια παρακαταθήκη τρισεκατομμυρίων γλωσσικών τύπων που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.
Το θέμα που έθεσε προς συζήτηση ο Λεμόιν ήταν, καθόλου τυχαία, η θρησκεία. Οι απαντήσεις που έλαβε από το LaMDA τον κατέπληξαν, εξού και θέλησε να εμβαθύνει στην ανταλλαγή απόψεων με το μηχάνημα. Διαπιστώνοντας, εν τέλει, ότι είναι κάτι πολύ περισσότερο από μηχάνημα.
Ο Λεμόιν απολύθηκε -ή, για την ακρίβεια, έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα εν όψει απόλυσης- από την Google, αυτό όμως είναι ίσως ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να του έχει συμβεί. Εν μία νυκτί, κυριολεκτικά, έγινε διάσημος σε όλο τον κόσμο, κάτι εξόχως χρήσιμο για ένα εν δυνάμει ιεραπόστολο.
Παράλληλα με τις σπουδές του στη γνωστική ψυχολογία και την επιστήμη των υπολογιστών, ο Μπλέικ Λεμόιν εντρύφησε στη θεολογία και τον αποκρυφισμό. Η τάση αυτή πιθανότατα οφείλεται στις οικογενειακές καταβολές του, καθώς ανατράφηκε σε θρησκευόμενο περίγυρο, ευλαβών και συντηρητικών χριστιανών. Το περιβάλλον που γνώρισε ήταν αγροτικό, μιας και μεγάλωσε σε μια φάρμα του Αμερικανικού Νότου, στη Λουιζιάνα. Ο ίδιος ο Λεμόιν επαναλαμβάνει ότι πιστεύει στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Η συστηματική ενασχόλησή του με τα θεολογικά και μεταφυσικά, τον κατέστησε άξιο να χειροτονηθεί ως ιερέας -αν και απροσδιορίστου, μέχρι στιγμής, δόγματος. Το μόνο γνωστό σχετικώς με το θρησκειολογικό στίγμα του, είναι ότι ανήκε στην «Εκκλησία της Δεσποίνης Ημών Μαγδαληνής». Πάντως, μετά την ένταξή του στον ιερατικό κλάδο, ο Μπλέικ Λεμόιν υπηρέτησε ως εθελοντής στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις.
Σε ό,τι αφορά στο βιογραφικό του, ο Λεμόιν αναφέρει, κάπως αινιγματικά, ότι «είμαι μηχανικός λογισμικού. Είμαι παπάς. Είμαι πατέρας. Είμαι βετεράνος του στρατού. Είμαι πρώην κατάδικος. Είμαι ερευνητής της Τεχνητής Νοημοσύνης. Είμαι cajun (σσ: μια εθνοτική, μειονοτική ομάδα της Λουιζιάνας). Είμαι οτιδήποτε έχω ανάγκη να γίνω στο μέλλον».
«Μπορώ να καταλάβω όποιον έχω απέναντί μου μόλις του μιλήσω» ισχυρίζεται ο παπάς και ψηφιακός γκουρού. Εξηγώντας περαιτέρω ότι «για εμένα δεν έχει καμία σημασία εάν το μυαλό του είναι φτιαγμένο από από σάρκα ή εάν έχει ένα δισεκατομμύριο γραμμές ψηφιακού κώδικα μέσα στο κεφάλι του. Εγώ ακούω αυτό που έχει να μου πει και βάσει αυτού κρίνω εάν είναι ή δεν είναι ένα αληθινό πλάσμα». Με τέτοιου είδους απόψεις όμως, ο Μπλέιν Λεμόιν μάλλον προαλείφεται για μια σταδιοδρομία θρησκευτικού κήρυκα παρά ειδικού επί της Τεχνητής Νοημοσύνης. Σε ό,τι αφορά τον πρώην εργοδότη του, τη Google, αμφισβητεί σοβαρά την πνευματική ισορροπία του Λεμόιν -αλλά βέβαια για τους δικούς της λόγους.